De Schoenpoetser

"De Schoenpoetser"
De eerste dag van onze reis naar Irkoetsk bracht mij een grote verrassing: Ik ben met een getalenteerd schrijver op reis gegaan! Onderweg genietend van de muziek die ik opgenomen had zei Johan ineens;" zal ik je effe wat voorlezen? Ja, ik ben bezig een boek te schrijven. En ook schrijf losse verhalen. Als er iets leuks in mij op komt zet ik dat op papier. " Johan pakt een tas die vol zit met volgeschreven blocnotes en kiest een verhaal uit. "de Schoenpoetser"
Schoenpoetser, dat is een heus beroep. Daar kwam er weer een. Ik denk laat die man maar praten, vaak zijn het halve bedelaars. Daar zit misschien wel wat in, maar toch. Ik mijmer nog wat verder. Er zijn weinig mensen die schoenpoetsspullen meenemen als ze op reis gaan. In dure hotels hebben ze een nis in de wand naar de gang, een soort kattenluikje, waar ze hun schoenen in zetten voor de " hotelschoenpoetser" die zich over hun schoenen ontfermt en deze gepoetst en al weer netjes terug zet.
Ook hebben ze in hotels vaak van die borstelmachines. De Schoenpoetser waar ik het over wil hebben zou voor dit decadente gedoe zijn neus ophalen.
Nee, Het echte werk vind je op straat.
Op straat kun je je schoenen op elke manier laten poetsen, echt vakwerk, van matglans tot hoogglans. Het gaat om de perfectie waarmee deze vakgenoten hun werk doen. Elke poetser heeft zijn eigen procédé of wel zijn eigen patent.
Laat je op straat je schoenen poetsen, blijf dan wel alert. Vooral als je vakwerk afgeleverd wilt hebben. Roep er ook nooit een aan voordat je gezien hebt hoe hij - nee, nog belangrijker-, hoe zijn " kistje" er uit ziet. Dat kistje is meestal een kunstwerk op zich. Vaak prachtig beschilderd met mooie taferelen met engelen of zo, maar ook vaak zijn de kistjes voorzien van prachtig koperbeslag. Ja dat kistje is hun handelsmerk.
Meestal zitten er twee laden in, gevuld met allerlei poetsgerei en alles wat je verder kunt bedenken bij het poetsen van schoenen. Een beetje Schoenpoetser heeft ook een kleedje bij zich dat hij over het kistje legt en waar je dan op mag gaan zitten. Zo is zijn poetskistje jouw zetel geworden. " Zitten en poetsen maar, geef je maar over", maar zo werkt het niet. Al snel komen er kleine problemen om de hoek kijken. Een goed vakman heeft een prijslijst die hij ook in een van de laden van zijn kist heeft zitten. Nu mag je kiezen wat -en hoe je je schoenen gepoetst wilt hebben.en kun je zien wat de kosten zijn. Meestal zit aan zijn prijslijst ook zijn vergunning vastgeniet. Dat is belangrijk, want nu weet je dat je bij een erkend Schoenpoetser op bezoek bent. Het jammere is dat veel mensen dan beginnen met afdingen. Fout dus. Hij zal je niet laten gaan, maar hij denkt natuurlijk: " niet betalen, dan ook geen vakwerk".
Nee, betaal nou gewoon wat er op de prijslijst staat. Het is wel effe lastig kiezen. " gepoetst met lip, of zonder lip. Met lip kost natuurlijk meer. Ja, want hij heeft meer risico en meer werk. Als de lip ook gepoetst moet worden haalt hij de veters uit de schoenen om dat reepje leer ook te kunnen poetsen. Daarbij loopt hij het risico dat hij een slip met zijn borsteltje maakt waardoor je sok onder de schoensmeer zit, en dat is natuurlijk foute boel voor een poetser met zijn ervaring.
Nog even over de prijslijst. Vraag je als klant om de prijslijst dan weet de poetser dat hij te maken heeft met iemand met verstand van zaken. Je kiest zorgvuldig: matglans - glans - hoogglans - met lip - zonder lip - en ook de prijs van diverse soorten veters staat vermeld. Kies je voor de behandeling zonder nieuwe veters, dan bekijkt hij de veters met argusogen om te zien of er geen rafeltje of vlekje aan zit. O wee als hij er een ontdekt. Gelijk nieuwe veters. Je betaalt dan wel drie maal de prijs van de Hema, maar ja die schoenpoetsers zijn ook zakenmensen, want in het land waar zij hun brood moeten verdienen telt een normaal gezin wel vijf, zes of zeven kinderen. Al die mondjes moeten toch ook gevoed worden. Daarom moet je wel zakelijk zijn.
Als hij je schoenen heeft ingesmeerd dan pakt hij een grote doek voor het uitpoetsen. Hij is dan net een jongleur. Hij is onnavolgbaar. Hij laat die doek knallen als een zweep., en dat alles zonder je sokken te raken. Het resultaat mag er wezen. Je kunt je schoenen wel als een spiegel gebruiken. Je kunt er je haar in kammen. Heb je de aangegeven prijs betaald, dan kun je er zeker van zijn dat er vakwerk wordt afgeleverd. Voor het kiezen van de juiste schoenpoetser gelden vier gouden regels: Is het een nette vent. Heeft ie een mooi kistje. Is de prijslijst OK en heeft hij wel een echte vergunning.
Nog een tip: geef hem nooit iets extra's. Want je schoenen op straat laten poetsen kost al gauw vijf Euro, en waar hij leeft kosten nieuwe schoenen nog geen tientje.
Dit verhaal voorgelezen krijgen met een Amsterdams accent deed mij even denken aan die goede ouwe Simon Carmiggelt. Maar nee, het was gewoon Johan. We zijn bijna in Straubing.